Tıpkı çocuklar gibi, yavru köpekler de süt dişlerinin yerlerini kalıcı dişlere bıraktığı “diş değiştirme” aşamasından geçerler. Rahatsız edici ve hatta bazen acı verici olabilecek bu süreç köpeğin gelişiminin doğal bir parçasıdır. Onların rahatsızlıklarını hafifletmeye yardımcı olmak ve bu aşamada onlara rehberlik etmek de köpek sahibinin görevidir.
Bu yazıda, yeni köpek yavrusu sahiplerinin diş değiştirme döneminde nelerle karşılaşabilecekleri hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamak, bu sayede kalıcı dişler tamamlanana kadar geçecek süreci hem kendileri hem de köpekleri için doğru yönetebilmelerine yardımcı olmak amaçlanmaktadır.
Yavru köpeğin diş çıkarma dönemi çok uzun sürmez, ancak bu süreçte onu rahat ve meşgul tutmak için ona biraz daha fazla ilgi göstermek gerekecektir.
Diş çıkarma nedir?
Yavru köpeğinizin gelişiminde çok önemli bir aşamayı işaret eden doğal bir süreçtir. Yavru köpek yaklaşık 4 aylık olduğunda kesici dişlerini (ağzının ön kısmındaki minik dişler) kaybetmeye başlar. Bu kayıp kesici dişler, diş çıkarmanın başladığını size bildirecektir. Diş çıkarma daha sonra ön dişlerden arka dişlere doğru devam eder. Genellikle köpek dişleri, ardından küçük azı dişleri ve ardından azı dişleri gelir fakat değişim sırasının farklı olması olağandışı bir durum değildir. 6-8 ay arasında diş değişiminin tamamlanması ve köpeğinizin 42 yetişkin dişinin tamamına sahip olması gerekir. Irk standardı yarışmalarında bazı ırklar için eksik diş diskalifiye nedeni olabilir, bunun dışında köpeğinizin hayatına çoğunlukla olumsuz etkisi yoktur. Köpeğinizin dişlerinde normal dışı bir durum gözlemliyorsanız mutlaka veterinerinize danışın.
Belirtiler
- Isırma, çiğneme ve kemirme davranışında artış –
Köpekler dişsiz doğarlar, ancak hem yavru süt dişleri hem de yetişkin dişleri doğduklarında çenelerinde zaten gelişmektedir. Yavru köpekler 6-8 haftalık olduğunda, 28 süt dişine sahip olurlar yani yavru köpeğiniz size geldiğinde 2 aylık ve süt dişleri zaten tamamen büyümüştür. Bu minik, keskin dişler etraflarındaki dünyayı keşfetmek ve farklı dokular hakkında bilgi edinmek için mükemmeldir. Çevrelerinde gördükleri nesnelerin kokusunu ve dişleriyle tuttuğunda nasıl bir his olduğunu, yiyebilecekleri birşey olup olmadığını tanımlarlar. Bu nedenle diş çıkarma ağrısı ile merak için kemirme arasında ayrım yapmak bazen zor olabilir.
Diş çıkarma nedeniyle acı çeken yavru köpekler için rahatsızlıklarını hafiflettiği sürece ne çiğnedikleri hiç fark etmez. Bu güdüsel bir davranıştır ve mobilyalar, ayakkabılar, cep telefonu, halı püskülü, elektrik kablosu, ağaç dalı, kısacası çevrelerinde buldukları herhangi bir şeyi kemirmenin onlar için doğru ve normal olduğu anlamına gelebilir. Köpeğinizin sağlıklı gelişimi, güçlü dişlere sahip olması ve zihnini meşgul etmesi için çiğnemek önemli olsa da, özellikle kontrolden çıkarsa son derece yıkıcı bir davranış özelliğine dönüşebilir. Bu nedenle köpeğinizin yanlış şeyleri ısırmasını engellemek ve çiğneme ve kemirme güdüsünü bu amaca yönelik üretilmiş güvenli oyuncaklar veya yenebilir ürünlere kanalize etmeniz çok önemlidir.
- Salya akması ve rahatsız edici nefes – Diş çıkaran bir yavru köpeğin diş etlerinin ağrıması veya şişmesi nedeniyle normalden daha fazla salya akıtması doğaldır.
- Diş eti kanaması – Diş etlerinden az miktarda kanama normaldir ve yavru köpeğinizin en sevdiği çiğneme oyuncaklarında kan lekeleri görebilirsiniz.
- Kırmızı ve şişmiş diş etleri
- Eksik dişler – bunları yerde bulabilirsiniz ancak yavru köpeğinizin düşerken bunları yutması da mümkündür ve bu tamamen doğaldır, hiçbir sorun yoktur, güvenlidir.
- İştahta azalma – yavru köpekler rahatsızlık verdiği için daha yavaş veya daha az yiyebilirler.
- Bazı yavru köpekler sızlanabilir, huzursuzlanabilir veya normalden daha sinirli olabilir.
Veterinere gitmek ne zaman gereklidir?
Bazı yavru köpekler, diş çıkarırken hafif bir ateş yaşarlar, çok yükselmemesini sağlamak için izlenmesi gerekebilir.
Yavru köpeğinizin süt dişlerinden herhangi biri sallanıyor, tam olarak düşmemiş hatta yeni kalıcı diş çıkmış olmasına rağmen hala düşmemişse asla kendiniz zorlayarak çekmeyin/çıkarmayın. Bunun yerine kemirebileceği bir şey verin, kendiliğinden düşmesini sağlayın.
Normalden daha fazla salya, çiğneme veya kan varsa, bu daha derin bir sorunun işareti olabilir. Diş çıkarma köpekleri biraz hasta edebilir, iştahın azalmasına, mide rahatsızlığına veya olağandışı dışkıya neden olabilir. Ancak bu semptomların uzun ömürlü olmaması gerekir. Yavru köpeğiniz bu belirtileri uzun süredir gösteriyorsa veterinerinize danışmalısınız.
Diş değiştirme döneminde yavru köpek ile oyun ve eğitim
Oyun sırasında köpeğin ağzına aldığı top veya çekiştirme oyuncakları ile oynarken dikkatli olmak gerekir. Sallanmakta olan süt dişlerinden biri oyuncağa takılabilir ve yavru köpek o anda ani bir acı hissedebilir. Bu acıyı oyun/oyuncak veya eğitim ile ilişkilendirebilir. Egzersizi yapmak, eğitime devam etmek, top ile oynamak istemeyebilir. Bu nedenle oyun oynarken ve eğitim yaparken mümkün olduğunca nazik davranmanızı öneriyoruz.
Yavru köpeğinize “bırak” komutunu öğretmek birçok şeyi kolaylaştırır.
Evde olmadığınızda onu güvenli bir alanda bırakın
Pek çok yavru köpek, yıkımlarının çoğunu denetimsiz bırakıldığında gerçekleştirir. Bu nedenle, özellikle yavru köpeğiniz diş çıkarırken, siz evde olmadığınızda ona güvenli bir alan ayarlamanız çok önemlidir. Geçici bir süre için box, kafes veya çit kullanmayı önerebiliriz. Bu sayede siz işteyken veya gece boyunca siz uyurken köpeğiniz tehlikelerden ve eşyalarınız da köpeğinizin dişlerinden korumuş olur.
Box Eğitimi (Kafes Eğitimi, Kutu Eğitimi) Motivasyon için övgü ve ödüller kullanarak yavru köpeğinizi önce kutuya yaklaşmaya ve daha sonra içine girmeye teşvik eden, kademeli bir süreçtir. Köpekler doğal olarak in hayvanlarıdır, kendilerine ait küçük, karanlık alanları severler. Birçok köpeğin evdeki sehpa, masa veya koltuğun altında uyuklamayı tercih etmesi bundandır, çoğu yavru kısa süre içinde box’ta vakit geçirmeye alışır, kendi mekanı olarak benimser. Bu yöntem aynı zamanda tuvalet alışkanlığını kazandırmak için de önerilir.
